Cá betta là cá gì ?

Posted by Cá La Hán | at 08:10 No comments

Cá betta là gì hay còn gọi là cá Betta splendens đây là loài cá hoang dã thường phân bố ở vùng Đông Nam Á như Thái Lan, Campuchia, Indo và Việt Nam. Chúng thường cư ngụ ở những vùng nước nông và tĩnh như ruộng lúa, ao,hồ…. Ở những nơi có nhiệt độ thích hợp khoản từ 27 đến 30 độ C, nước mềm, có độ ph trung hoà. Cá betta đực thường chọn những vị trí được che chắn tốt như trong các bụi lúa, rong hay bên dưới lá rụng… để làm tổ bọt và dẫn dụ cá cái đến đẻ trứng. Mỗi lần sinh sản, cá betta cái đẻ hàng trăm trứng và trứng nở sau khoảng 1 ngày. Cá bột mới nở được cá cha chăm sóc trên tổ bọt thêm khoảng 3 ngày nữa cho đến khi chúng bắt đầu bơi tự do và bước vào đời sống tự lập.

Cá betta hoang dã hay còn gọi là cá lia thia

Cá betta con hay còn gọi là cá bột trong thời gian đầu thường ăn các vi sinh vật có sẵn trong nước, khi đã lớn hơn, chúng bắt đầu ăn bo bo, lăng quăng hay bất cứ sinh vật nào vừa với miệng của chúng. Những ruộng lúa có nhiều rong rêu hay các ao bèo là môi trường cung cấp thức ăn dồi dào cho cá betta nên chúng thường được phát hiện ở những nơi như vậy. Cá bettatrưởng thành sau từ 4 đến 6 tháng tuổi và bắt đầu sinh sản. Đến mùa mưa cá betta được phát tán ra những vùng nước xung quanh và quá trình cứ lập đi lập lại như vậy mãi.

Quá trình để trở thành cá betta hiện đại như hiện nay, loài này chuyển qua hai gia đoạn.

Giai đoạn từ cá betta hoang dã đến cá xiêm.

Giai đoạn từ cá xiêm đến cá betta hiện đại.

Giai đoạn từ cá betta hoang dã đến cá xiêm:

Cá betta là loài có bản năng hiếu chiến và bảo vệ lãnh thổ cao độ, các con cá betta đực thường cạnh tranh với nhau để giành lấy vị trí thuận lợi nhất để làm tổ bọt chuẩn bị cho những đứa con của mình. Cách chúng tấn công nhau rất điêu luyện và hấp dẫn. Những người đầu tiên phát hiện ra điều đó là những người nông dân. Từ hàng trăm năm nay, cá lia thia tức betta hoang dã được những người nông dân và các bạn thiếu niên bắt nuôi để đá chơi với nhau vào những lúc rỗi rãi, nông nhàn hay các kỳ lễ hội truyền thống ở địa phương…

cá xiêm

Và như thế loài cá betta hoang dã được con người đem về nuôi và thuần dưởng làm cho chúng bắt đầu thay đổi về hình thể và cả kích thước. Đầu thế kỷ 20, khi kinh tế phát triển, nhà nước mở cửa giao lưu buôn bán thì cá đá thuần dưỡng hay plakat từ Thái Lan phát tán đi nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Ở Việt Nam, chúng được gọi là cá đá Xiêm tức giống cá đá du nhập từ Thái Lan. Thời đó, có lẽ ít người nhận ra rằng đó là giống cá thuần dưỡng lâu đời từ loài lia thia ruộng mà họ vẫn thấy ngoài đồng lúa, nhưng nhiều người vẫn biết cách lai chúng với cá lia thia đồng hiểu chiến để cho ra những chú cá betta hiếu chiến có khả năng chiến đấu cao.

Giai đoạn từ cá xiêm đến cá betta hiện đại:

Cá Xiêm đuôi dài là dòng đột biến từ cá đá Xiêm và được các nhà lai tạo Thái Lan duy trì với mục đích làm cảnh. Nhưng chính Âu Mỹ mới là mảnh đất thúc đẩy sự phát triển của dòng cá này khi chúng được nhập vào những nơi đó hồi đầu thế kỷ 20.

Những năm 1960, nhà lai tạo người Mỹ Warren Young lai tạo ra những con betta có đuôi dài hơn so với bình thường gọi là cá đuôi voan, trong dòng cá của ông còn xuất hiện những con cá đột biến với đuôi phân làm hai thuỳ gọi là đuôi kép. Sau đó, các dòng cá betta cảnh khác như delta, superdelta, halfmoon, đuôi tưa, betta khổng lồ và plakat cảnh lần lượt xuất hiện và làm nên diện mạo đa dạng của betta cảnh hiện đại. Sự đa dạng không chỉ thể hiện ở dạng vây mà còn ở màu sắc từ xanh dương, xanh ngọc, xanh thép, cambodian, đỏ, đen, vàng, cam, trắng, đồng, nhị sắc, đa sắc cho đến hoa văn như bướm, cẩm thạch…

cá betta

Cá betta, dù là dưới bất kỳ màu sắc hay dạng vây nào, cũng là một trong số những loài cá cảnh hấp dẫn và dễ nuôi nhất. Nhưng chính cá betta halfmoon mới là dòng cá gây nên một làn sóng hâm mộ cá betta trên toàn thế giới và kéo dài cho đến tận ngày nay.

Quá trình hình thành dòng cá này là một huyền thoại với trên 30 năm công phu của nhiều nhà lai tạo khác nhau ở hai bờ lục địa Âu, Mỹ.

Hình ảnh cá betta hiện đại: